سبک شناسی روایت در داستانهای کوتاه: رویکرد نقشگرا بر اساس الگوی سیمپسون 2004

سیمپسون (2004)، در انگاره سبک شناختی روایت خود، شش واحد سبک شناختی، تحت عنوان حوزه سبک شناسی مطرح ساخته است. این عناصر به ترتیب عبارتند از: واسطه متنی، رمز زبانی- جامعه شناختی، شخصیت پردازی (الف): اعمال و وقایع،شخصیت پردازی (ب): زاویه دید، ساختار متنی و بینامتنیت. به عقیده سیمپسون با بررسی عناصر سبک شناختی فوق، می توان ویژگیهای سبکی متون روایی را مشخص نمود. در پژوهش حاضر این عناصر و ابزارهای سبک شناختی، به عنوان شاخص های سبک شناختی لحاظ شده اند و نگارنده برآن است تا با استفاده از عناصر فوق، ویژگیهای سبکی را در داستانهای کوتاه فارسی بررسی کرده و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که چگونه می توان از الگوی سیمپسون و عناصر سبکی موجود در آن، در شناخت، توصیف و تعیین سبک داستانهای کوتاه فارسی بهره برد. بدین منظور دوازده داستان کوتاه فارسی از چهار نویسنده معاصر ایرانی- صادق هدایت، جلال آل احمد، صادق چوبک و بیژن نجدی- بررسی شده است. نتایج تجزیه و تحلیل داستانهای منتخب رساله، نشان می دهد که با بررسی مولفه های گفتمان و عناصر روایت همانند رسانه متنی، رمز زبانی- جامعه شناختی، شخصیت پردازی، زاویه دید، ساختار متنی و بینامتنیت که در الگوی سیمپسون بکار رفته اند و با بکارگیری شاخصهای سبکی در هر یک از آنها، می توان ویژگیهای سبکی داستانهای کوتاه فارسی را، تعیین نمود. همچنین نتایج بررسی مشخص کرده است که هر یک از انواع روایتگری در داستانهای کوتاه، به شیوه ای متفاوت، افکار، عقاید و احساسات شخصیت های داستان را بازنمایی می کند.